تهران- ایرنا-بحث آب فی‌النفسه یک بحث امنیتی نیست اما این مهم است که بدانیم قرار است از کدام دریچه به این موضوع نگاه کنیم. ما باید قبول کنیم در یک کشور کم‌آب هستیم و از نظر جغرافیایی در منطقه پرآبی قرار نداریم، لذا این موضوع را نباید بحران تلقی کنیم بلکه ما باید خود را با این کم‌آبی سازگار کنیم؛ به این معنا که مدیریت کنیم.

روزنامه اعتماد در سرمقاله ای به قلم کمال دهقانی، آورده است: کافی است به حوزه‌های دیگر نگاه کنیم تا به این واقعیت پی ببریم که مدیریت درستی بر منابع‌مان نداریم. نمونه بارز آن ذخایر و منابع نفت است. همه دنیا می‌دانند که ما دارای منابع غنی نفت و گاز هستیم اما آیا مدیریت‌مان بر این منابع درست است؟! پاسخ کاملا روشن است که خیر؛ چراکه رفتار و سیاست‌هایی که به کار گرفته‌ایم ما را به سمت اسراف می‌برد. در این راستا تنها نمی‌توان مردم را مخاطب قرار داد بلکه سیاست‌های حمل و نقل ما نیز به‌گونه‌ای است که مردم را به سمت خرید ماشین و مصرف بیشتر سوخت ترغیب می‌کند.

اگر حمل و نقل ریلی ما به گونه‌ای بود که دیگر مردم نیاز به ماشین شخصی احساس نمی‌کردند قطعا مصارف سوخت و انرژی هم کاهش پیدا می‌کرد. آب هم چنین وضعیتی دارد، چون دولت برنامه‌ریزی درستی نداشته است با این مساله مواجه می‌شویم که آب بی‌حساب و کتاب مصرف می‌شود. یکی از دلایل مهم این امر هم نداشتن یک آمایش درست و جامع است. وقتی با چنین نقص‌هایی مواجه می‌شویم، می‌بینیم مشکلاتی که امروز گریبانگیرمان شده‌ است ناشی از بی‌برنامه بودن و سیاست‌های اشتباه مدیریتی است. مضاف بر آنکه در بحث آب ما با دو موضوع مواجه هستیم؛ یکی بحث کشاورزی و یکی آب آشامیدنی است. متاسفانه نگاه ما به مقوله کشاورزی نگاه پرایرادی است. ما نباید به هر قیمتی کشاورزی داشته باشیم. کافی است نگاهی به کشور عربستان بیندازیم و مدیریت‌ آب‌مان را با آنها مقایسه کنیم. در عربستان که همواره منتقد سیاست‌های آنها هستیم، زمانی گندم تولید می‌شد اما با ارزیابی میزان بارش و ذخایر آب زیرزمینی به این نتیجه رسیدند که این نوع کشاورزی می‌تواند مشکل‌ساز شود به همین دلیل آن را متوقف کردند.

ما هم باید همین کار را انجام دهیم؛ اینکه چاه بزنیم و گندم تولید کنیم در حالی که می‌توانیم گندم دیمی بکاریم مشخص است که نمی‌توانیم ادعا کنیم مدیریت بهره‌وری داشته‌ایم؛ وقتی به وضعیت برنجکاری می‌رسیم، می‌بینیم وضعیت مدیریتی ما با مشکلات متعددی روبه‌رو است. بدون توجه به این مهم که برنجکاری تنها مخصوص شمال کشور است، شاهد آن هستیم که در مناطق کم‌آب نیز برنجکاری می‌شود. آب آشامیدنی موضوع مهم‌تری است لذا وقتی بحث آشامیدن مطرح می‌شود دیگر بحث خلیج‌فارس و دریای خزر نیست. این آب‌ها انفال محسوب می‌شوند و دولت موظف است آب از دریای خزر یا دریای عمان شیرین کند و آن را به مناطق موردنیاز برساند. این درحالی است که ما طی سال‌های گذشته اصلا به بحث شیرین کردن آب‌ توجه نکرده‌ایم.